Wij geloven dat ieder mens geschapen is naar Gods beeld – en dat roept ons op om politiek te bedrijven met oog voor gerechtigheid, barmhartigheid en trouw.
Vandaag spreken we over de Programmabegroting 2026. Een document vol keuzes. Keuzes die raken aan de kern van goed bestuur: recht doen aan mensen, bouwen aan gemeenschappen, en zorgen voor een hoopvolle toekomst.

Wij bouwen voort op de lijn die we eerder hebben ingezet, onder andere in onze bijdrage aan de kadernota van juli. Daarin benadrukten we het belang van een hoopvolle en mensgerichte benadering van gemeentelijk beleid. De keuzes die nu voorliggen vragen om verdieping van die koers.

Sociaal domein: preventie en nabijheid

In het sociaal domein blijven wij ondanks de bezuiniging voor 2026 van 27.000 euro ons inzetten op twee kernwoorden: preventie en nabijheid. Het zijn woorden die raken aan wat mensen écht nodig hebben: tijdige ondersteuning, persoonlijke aandacht, en hulp die dichtbij is georganiseerd.

Preventie betekent: investeren in het voorkomen van problemen. Door vroegtijdige signalering, via wijkteams, jeugdgezondheidszorg, schuldhulpverlening. Nabijheid betekent: hulp die toegankelijk is, laagdrempelig, en met oog voor de leefwereld van onze inwoners.

We zien in onze gemeente al veel waardevolle initiatieven – buurthuizen, vrijwilligersnetwerken – die bijdragen aan een sterke sociale basis. Maar we merken ook versnippering. Daarom pleiten wij voor structurele ondersteuning en samenwerking met lokale partners. Zodat deze initiatieven duurzaam kunnen blijven bestaan.

Kinderrechten: ieder kind telt

Als ChristenUnie staan wij pal voor de rechten van het kind. Elk kind heeft recht op bescherming, op ontwikkeling, op participatie en op gelijke kansen. Die rechten zijn vastgelegd in het VN-Kinderrechtenverdrag, maar ze vragen ook lokaal om concrete invulling. In aanloop naar de Internationale Dag van de Rechten van het Kind, op 20 november, vragen wij hier in het bijzonder aandacht voor. Want een kindvriendelijke gemeente is een toekomstgerichte gemeente.

Kinderen zijn geen bijzaak in beleid. Ze zijn volwaardige inwoners met een eigen stem. Als voorzitter van de werkgroep Kinderraad wil ik daar in het bijzonder aandacht voor vragen. De Kinderraad laat zien dat kinderen betrokken zijn bij hun omgeving en waardevolle ideeën hebben. Hun stem verdient niet alleen een podium, maar ook invloed.

Een thema dat ons diep raakt, is dakloosheid onder kinderen. Ieder kind heeft recht op een veilige plek om te wonen. Dakloosheid tast hun gevoel van veiligheid aan, belemmert hun ontwikkeling, en vergroot de kans op uitsluiting. Wij pleiten voor een gemeente die actief voorkomt dat gezinnen met kinderen op straat komen te staan. Dat vraagt om vroegtijdige signalering, maatwerk, en samenwerking met woningcorporaties, jeugdzorg en maatschappelijke organisaties.

Wonen: een thuis voor iedereen

Wonen is een grondrecht. Wij steunen de inzet op woningbouw in alle kernen van onze gemeente. In het antwoord op onze vraag over wonen wordt een duidelijk beeld geschetst. Grote projecten vragen om veel communicatie en begeleiding. Dit voorkomt bezwaar. Hoe wil het college de inwoners duidelijk maken dat naast persoonlijk, belang er ook een algemeen belang is. Het vestigingsklimaat hoort daarbij.

Duurzaamheid: goed rentmeesterschap

Als rentmeesters willen wij goed zorgen voor de aarde. Wij steunen investeringen in energiebesparing, natuurinclusief bouwen en klimaatadaptatie. We zijn voorstander van duurzame energie. Maar ook hier geldt goede voorlichting naar de inwoners en transparantie. Dit voorkomt bezwaren en bewerkstelligt het gevoel van het algemeen belang. Duurzaamheid moet haalbaar zijn: toegankelijke subsidies, energiecoaches en samenwerking met lokale initiatieven.

Sociale rechtvaardigheid: niemand aan de kant

Een samenleving is pas echt sterk als iedereen mee kan doen. Wij maken ons sterk voor armoedebestrijding, schuldhulpverlening en het versterken van het sociaal domein. Een betrouwbare overheid is toegankelijk, transparant en mensgericht. Digitalisering biedt kansen, maar mag nooit ten koste gaan van mensen die minder digitaal vaardig zijn. Daarom pleiten wij voor voldoende fysieke contactmogelijkheden en duidelijke communicatie.

In dat kader vragen we ook aandacht voor de toename van WOO-verzoeken. Transparantie is belangrijk, maar de stijging van het aantal verzoeken legt druk op de organisatie. Wij pleiten voor een proactieve aanpak: meer informatie vooraf openbaar maken, en voldoende capaciteit om verzoeken zorgvuldig af te handelen. Uit antwoord op onze vragen blijkt dat aan de overheid is gevraagd om een tegemoetkoming in de kosten.

Arbeidsmarkt en organisatie

De arbeidsmarkt staat onder druk. Wij steunen het Organisatieplan 2025-2030. In de begroting wordt aangegeven dat er op diverse plaatsen extra personeel nodig is. Kan hierin voorzien worden? Hoe voorkomen we structurele onderbezetting en wat doet de gemeente om uitstroom tegen te gaan?

Veiligheid en ondermijning

Wij maken ons ernstige zorgen over het weglekken van zorggeld in de zakken van criminelen en fraudeurs. Geld dat bedoeld is voor jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning – voor kwetsbare kinderen, gezinnen en ouderen – wordt soms misbruikt door malafide zorgaanbieders. Landelijk wordt geschat dat jaarlijks tot wel 10 miljard euro aan zorggeld verloren gaat door fraude. Dit ondermijnt niet alleen het zorgstelsel, maar ook het vertrouwen van inwoners in de overheid.

Wij pleiten voor een stevige aanpak van zorgfraude, ook lokaal. In het dagblad van het Noorden van afgelopen zaterdag lazen we hier uitgebreid over. De Wet Bibob biedt gemeenten de mogelijkheid om bij de inkoop van jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning een integriteitsbeoordeling uit te voeren. Wij vragen het college: maakt Midden-Drenthe actief gebruik van de Bibobtoets bij contractering van zorgaanbieders? En zo ja, hoe wordt dit toegepast in de praktijk? Zo nee, is het college bereid dit instrument in te zetten om ondermijning in het sociaal domein tegen te gaan?

Wij maken ons zorgen over ondermijning en criminaliteit. We steunen de inzet op bewustwording, samenwerking met politie en zorginstellingen, en versterking van toezicht. Uit de antwoorden naar aanleiding van ons vraag hierover blijkt dat er een teamplan komt, waarin de inzet en prioritering van toezicht en handhaving wordt uitgewerkt. Wat zijn de verwachtingen hiervan?

---

Wij danken het college en de ambtelijke organisatie voor het vele werk dat is verricht. O.a. de beantwoording van de vragen. En wij zien uit naar een constructieve samenwerking in het komende jaar.

De ChristenUnie kiest voor hoopvolle politiek. Voor beleid dat mensen verbindt, beschermt en perspectief biedt.

Zoals Nelson Mandela zei: "Wat telt in het leven is niet puur het feit dat we geleefd hebben. Het verschil dat we maken in de levens van anderen, bepaalt hoe betekenisvol het leven is dat wij leiden."

Laten we samen opstaan voor het goede – hier, in onze eigen gemeente. Vanuit geloof, hoop en liefde.

Ageet van Dijken

Fractievoorzitter ChistenUnie Midden-Drenthe